wtorek, 25 czerwca 2013

WPI

Piałam posta, dużo go już miałam, dużo, aż tu - bach! - skasowałam wszystko, na dodatek nie wiem jak i nijak nie umiałam tego odzyskać. Zrezygnowana wzięłam się za inny zaczęty post. W międzyczasie tamten utracony jakoś sam wrócił, ale ja na razie nie pamiętam co tam chciałam napisać, więc dokończyłam ten drugi zaczęty... To wszystko wydaje mi się jakąś wkurzającą metaforą tego co się ostatnio u mnie dzieje. Sorry za nudnawe wstępy. Do rzeczy.
Skrót wpi pochodzi od angielskich słów "wraps per inch", czyli "owinięcia (włóczki) na cal". Wpi jest jedną z metod pozwalających ustalić pożądaną przez nas gęstość osnowy.
Kiedy tkałam mój pierwszy twill - brzmi szumnie, ale była to tylko niewielka, brzydka, smutna próbka ;-) - przeżyłam gorzkie rozczarowanie, tak bardzo to co wyprodukowałam różniło się od tego o czym marzyłam (próbka po jakimś czasie wylądowała w koszu na śmieci - zdjęcia nie będzie). Tak bardzo paliło mi się utkać cokolwiek w splocie innym niż płócienny, że nie zawracałam sobie głowy takimi "drobiazgami" jak teoretyczne podstawy. Szybko tego pożałowałam i przeprosiłam się z książkami i Internetem...

Co było nie tak z moją próbką? Prawie nie było widać wzoru, gdyż wątek niemal całkowicie zakrył nici osnowy, a mi oczywiście zależało na tym, żeby otrzymać tkaninę z wyraźnym wzorem, który tworzą kolory odpowiednio przeplatających się osnowy i wątku. Chodzi o to, żeby na  1 cm kwadratowy (oczywiście mogą to być też 2, 5 czy 10 cm) przypadała taka sama liczba nitek osnowy i wątku - to idealnie "zrównoważona" (balanced) tkanina (zdjęcie pokazuje mniej więcej w czym rzecz; za błędy we wzorze odpowiedzialne są dzieci, bo mi przeszkadzały w pracy :-P).
próbka ręcznie tkanego materiału


Jaki popełniłam błąd? Co było nie tak z moim pierwszym, smutnym  twillem?  Nie, nie zapomniałam sprawdzić wpi, natomiast wykorzystałam ten parametr w niewłaściwy sposób.
Jak zatem sprawdzić wpi, a następnie posługiwać się tą wartością? Najprościej jest owinąć włóczką linijkę na długości 1 cala (2,5 cm) i dokonać obliczeń na nasze potrzeby. Należy owijać w taki sposób, żeby nie pozostawiać prześwitów miedzy nitkami, ani żeby nitki na siebie zachodziły, nie należy też włóczki mocno naprężać. Kiedy wiemy już jakie jest wpi naszej włóczki, możemy obliczyć gęstość osnowy dla:
• splotu płóciennego wpi : 2 = epi (epi = ends per inch, liczba nici osnowy na cal; może być  oczywiście inna jednostka zamiast cali np. centymetry, wówczas będziemy mieli epcm )
• splotu rypsowego osnowowego (warp face; osnowa pokrywa wątek) wpi x 2 = epi
• splotu rypsowego wątkowego (weft face; wątek pokrywa osnowę) wpi / 3 = epi
• splotu skośnego (twill) wpi x 2 / 3 = epi

Ten sposób w pełni powinien zaspokoić nasze potrzeby jeśli chodzi o ustalenie gęstości osnowy, gdy używamy włóczki takiej samej grubości zarówno na osnowę, jak i wątek.

Znamy liczbę wpi, dzięki niej obliczyliśmy gęstość osnowy (wyrażoną liczbą epi), możemy osnuwać krosno. I nagle orientujemy się, że epi wynosi 16, a nasza płocha (przez którą powinniśmy przewlec osnowę z gęstością 16 epi) ma tylko 10 szczelin na cal... Jak sobie poradzić w tej sytuacji? O tym będzie następnym razem.

9 komentarzy:

  1. Difficult to understand the translated text but funny enough, your pictured pattern looks nearly like the gooseye pattern I have on my loom at the moment.
    Have a nice day, I hope you can enjoy wonderful summer-weather, here in Sweden it´s raining cats and dogs since yesterday night.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Yes, it does :-)
      The weather is rainy in Poland too. Unfortunately in some parts of country much too much :-(

      Usuń
  2. Bardzo pomocny post o ważnej sprawie. W książkach o tkaniu również można znaleźć informacje na temat wpi dla różnych przędz, np. bawełny 5/2, 10/2 itd.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Cieszę się, że uważasz, że post jest pomocny. Mam nadzieję, że "pomocny" oznacza "zrozumiały :-).
      Tak, rzeczywiście można znaleźć informacje o jakich wspominasz, szkoda tylko, że w Polsce nie uświadczysz takiej numeracji (raz, dosłownie raz się z taką spotkałam i to nie była polska włóczka) włóczek. Ja zazwyczaj sporo przeliczam, żeby chociaż mniej więcej określić czy przędze, którymi dysponuję mogą służyć jako zamienniki. Bo ja lubię takie tam różne rzeczy WIEDZIEĆ :-)

      Usuń
    2. Zrozumiały, a jakże :)

      Usuń
  3. O, jaka ładna tkanina, w sam raz na lato - taka energetyczna
    ja teraz też testuję różne grubości osnowy i wątków, gęstości płoch i jak to się przekłada na wzór, jak zwykle metodą prób i błędów :)
    super, że to opisujesz po polsku!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Oj, no co Ty. Tkaninka, ot, poślednia. Zalega to to, chyba woreczek na pionki dzieciom uszyję.
      Tak, teraz pewnie ostro szalejesz ze swoim warsztatem ;-). I słusznie! :-D

      Usuń
  4. Mania Tkania - źródło tkackich informacji.Dobrych oczywiście.

    OdpowiedzUsuń